Είναι πολύ θετικό το γεγονός της αναβάθμισης της Fitch στην ελληνική οικονομία, ωστόσο τα δομικά της προβλήματα παραμένουν και γιγαντώνονται εξηγεί στον Alpha Radio o οικονομολόγος και πρώην πρόεδρος της επιτροπής κεφαλαιαγοράς Χαράλαμπος Γκότσης. Το κυριότερο πρόβλημα όλων παραμένει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το οποίο είναι αρνητικό για συνεχόμενες χρονιές σε υψηλά ποσοστά αλλά και η μονομέρεια της ελληνικής οικονομίας, στο τρίπτυχο τουρισμός, οικοδομή, καφές.
«Σχετικά με την αναβάθμιση της Fitch, πρόκειται για μία θετική εξέλιξη, διότι όσο απομακρυνόμαστε από την κατάσταση των σκουπιδιών που βρισκόταν πριν η χώρα τόσο καλύτερα είναι διότι μπορούμε να αντέξουμε ίσως σε κάποιες αναταράξεις που μπορεί πιθανά να παρουσιαστούν στο μέλλον. Γιατί είναι θετικό, διότι η χώρα όντως βελτιώνει την εικόνα της στο εξωτερικό και κυρίως στις αγορές που μας ενδιαφέρει και μπορεί να δανείζεται έστω και με κάποιο χαμηλότερο επιτόκιο, αν και αυτή τη στιγμή το επιτόκιο δανεισμού είναι αρκετά καλό αλλά μέχρι εκεί. Τώρα από κει και μετά να σας πω δυο πράγματα λιγάκι για τους οίκους αξιολόγησης διότι ναι μεν είναι πολύ σημαντικοί όπως σας είπα επειδή από αυτούς, από την αξιολόγησή τους εξαρτάται η συμπεριφορά τον δανειστών δηλαδή των funds τα οποία επενδύουν σε ελληνικά κρατικά ομόλογα αλλά από εκεί και μετά υπάρχουν και κάποια θέματα που δε πρέπει να ξεχνά κανείς για τους οίκους αξιολόγησης».
«Οι οίκοι αυτοί φέρουν ένα μερίδιο ευθύνης για την χρεοκοπία που πέρασε η χώρα μας πριν από 10 με 15 χρόνια, διότι δεν είχαν αντιληφθεί παρά τα σημαντικά στοιχεία τα οποία ήταν εντυπωμένα εκείνη την εποχή ότι η χώρα πηγαίνει στα βράχια και ποια ήταν αυτά, ήταν το ισοζύγιο τρεχουσών το 2007 και το 2008 το οποίο παρουσίαζε ένα έλλειμμα 14,5% του ΑΕΠ, δηλαδή 36 δισεκατομμύρια που σημαίνει ότι η χώρα έπρεπε κάθε μήνα να πληρώνει 3 δισεκατομμύρια για τις υποχρεώσεις που είχε στο εξωτερικό, και αυτοί δεν είχαν καταλάβει τίποτε. Όταν το κατάλαβαν άρχισαν να υποβαθμίζουν τη χώρα κάθε φορά κατά δύο βαθμίδες, αντιλαμβάνεστε λοιπόν πάρα πολύ γρήγορα μας έστειλαν στο γκρεμό και στην αγκαλιά του ΔΝΤ.
«Αυτοί από την άλλη τώρα είναι υπερβολικά προσεκτικοί διότι η Fitch στην οποία αναφερθήκατε προηγουμένως, την προηγούμενη αναβάθμιση την έκανε πριν 2 χρόνια ακριβώς. Παρότι η Ελλάδα ασκεί συνετή δημοσιονομική πολιτική, αυτό που ενδιαφέρει κυρίως τους οίκους και εξυπηρετεί και το χρέος με μεγάλη ασφάλεια τουλάχιστον μέχρι το 2033 αργούνε να μας αναβαθμίσουν όπως θα έκαναν με τις υπόλοιπες χώρες οι οποίοι είχαν παρόμοια στοιχεία με εμάς και ήταν σε μνημόνια».
Τώρα εκτός από τα καλά, φαντάζεστε ότι υπάρχουνε και ενστάσεις και αν θέλετε υπάρχουνε στοιχεία μέσα στην αξιολόγηση τα οποία αποτελούν καμπανάκια για την πορεία της οικονομίας. Όπως για παράδειγμα είναι το μεγάλο και επίμονο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, κάτι που δείχνει βέβαια για το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Βλέπετε πως από το 2023 και μετά έχουμε ένα 7% όταν όλες οι άλλες χώρες έχουν ένα πολύ μικρό έλλειμμα όπως 0.3%, τουλάχιστον όσες έχουν την ίδια πιστολογική αξιολόγηση από τους οίκους. Άρα το ένα μεγάλο πρόβλημα είναι αυτό, ότι θα πρέπει να προσέξουμε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, ότι θα πρέπει δηλαδή να καταστήσουμε τη χώρα μας και την οικονομία μας πιο ανταγωνιστική από ότι είναι αυτή την στιγμή».
«Το δεύτερο που αναφέρεται είναι ότι τράπεζες παρότι ξεφορτώθηκαν όπως θα λέγαμε τα κόκκινα δάνεια από τους ισολογισμούς της και τα μετέφεραν στα περίφημα funds τα οποία τα έχουν αγοράσει όπως ξέρετε πάρα πολύ καλά σε πολύ χαμηλές σχέση με την αξία τους, μετέφεραν τα δάνεια τα οποία συνεχίζουν να υπάρχουνε ως βάρος στην ελληνική κοινωνία άσχετα αν έφυγαν από τους ισολογισμούς των τραπεζιών. Οι τράπεζες έχουν και αυτές θέματα όπως είναι ο αναβαλλόμενος φόρος ο οποίος είναι γύρω στα 12 δισεκατομμύρια αυτή τη στιγμή και ο οποίος μειώνει τα ίδια κεφάλαια τους, με τα οποία μετριέται η υγιής οικονομική κεφαλαιακή σχέση της τράπεζας.
«Αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι υπάρχει μια μονομέρεια, μια περιορισμένη διαφοροποίηση στην οικονομία, διότι όπως είναι γνωστό η Ελλάδα στην ουσία κινείται σε δύο βασικούς τομείς όπως είναι ο τουρισμός και η οικοδομή. Μη ξεχνάτε ότι προ ημερών κυκλοφόρησε μια ενδιαφέρουσα μελέτη του London School of Economics για την coffee economy της Ελλάδας, ότι έχει μετατραπεί σε μια απέραντη οικονομία του καφέ η χώρα. Έτσι θυμόμαστε τι έλεγε ο μακαρίτης ο Ανδρέας Παπανδρέου πως αν συνεχίσουμε έτσι οι Έλληνες θα γίνουν τα γκαρσόνια της Ευρώπης. Εκεί λοιπόν υπάρχει το πολύ μεγάλο πρόβλημα, ότι τελικά επειδή οι τομείς αυτοί έχουν πολύ χαμηλή παραγωγικότητα και βέβαια από την άλλη δεν έχουν την δυνατότητα να δίνουν πολύ υψηλούς μισθούς, έχουν μειωθεί οι μισθοί σε αυτούς τους τομείς για αυτό υπάρχει και ένα πρόβλημα στην ελληνική κοινωνία που είναι πάρα πολύ χαμηλή, ο μέσος μισθός όπως η Ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε είναι στο 45% έναντι του μέσου όρου της Ε.Ε., μιλάμε για 18.000 ευρώ έναντι 40.000 και βέβαια δεν έχουμε βελτίωση στο ποσοστό φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Το ποσοστό φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ήταν το 2019 26,6% και τώρα είναι 26,4%! Δηλαδή έμεινε στάσιμο παρότι η οικονομία μας πετάει υποτίθεται, αυτή την εποχή».
