Το Εργαστήριο ΕΡΓΟΠΟΛΙΣ, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού και τη Σχολή Διοικητικής Επιστήμης και Λογιστικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, συνδιοργανώνει το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Από τα καπνεργατικά κινήματα στα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα» το οποίο θα φιλοξενηθεί στην Καβάλα 17-19 Οκτωβρίου 2025 στο Ξενοδοχείο Airotel GALAXY.
Για το συνέδριο αυτό, που θα διεθνοποιήσει το θέμα της διάσωσης των καπναποθηκών μίλησε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού Καβάλας Ιωάννης Βύζικας.
«Θα γίνει συζήτηση για την διάσωση των καπναποθηκών, της βιομηχανικής μας κληρονομιάς, που είναι η διάσωση της υλικής και άυλης μας κληρονομιάς. Η υλική είναι οι καπναποθήκες, τα μηχανήματα κτλ, η άυλη είναι ο συνδικαλισμός, οι αγώνες των καπνεργατών, ο πολιτισμός τους, η κοινωνική τους ζωή κτλ. Άρα ήταν αδύνατον να μη το συμπεριλάβουμε στο συνέδριο και για πρώτη φορά το θέμα των καπναποθηκών διεθνοποιείται. Το πρώτο συνέδριο που κάναμε ήταν ο καπνός στην ιστορία, την οικονομία κτλ. ήταν γενικό, τώρα πάμε στο ειδικό, στα κινήματα και στις καπναποθήκες».
«Οι ομιλητές δεν επιλέχθηκαν από εμάς αλλά βγήκε προκήρυξη με το τι θέλαμε, όσο για την επιστημοσύνη βλέπετε καθηγητές από όλη την Ελλάδα, από όλα τα πανεπιστήμια της πατρίδας μας. Σχετικά με την συνεργασία με το Δημοκρίτειο, πλέον το ΔΠΘ είναι και δικό μας και καλό είναι να συνεργαζόμαστε. Είναι από το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ο Μιχάλης Ζουμπουλάκης, συμμετέχει και ο Κώστας Λαλένης στο επιστημονικό μας συμβούλιο και με το συγκεκριμένο εργαστήριο υπογράψαμε μία σύμβαση και τους αναθέσαμε γιατί πρέπει να κάνουμε μία μελέτη για τις δρόμους του καπνού στην περιφέρεια μας, τελειώσαμε και θα παραδοθεί εφόσον χρηματοδοτηθεί ως οριστική μελέτη για το πως θα αναπτύξουμε και θα εκμεταλλευτούμε και σήμερα τον καπνό τουριστικά στις εδώ περιοχές.
«Ο καπνός και ο αγώνας των καπνεργατών είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την Καβάλα, είναι η ταυτότητα της πόλης είτε το θέλουν μερικοί είτε δεν το θέλουν. Τα καπνεργατικά κινήματα που αναπτυχθήκαν εδώ από την οθωμανική περίοδο ήταν γιατί καπνεργάτες που ερχόντουσαν από διάφορα μέρη της πρώην οθωμανικής αυτοκρατορίας αλλά και από επαρχίες της ελεύθερης Ελλάδος, αντιμετωπίζανε διάφορα προβλήματα, ότι το επάγγελμα ήταν ανθυγιεινό, ήταν εποχιακό, ήταν μικροί οι μισθοί στο τέλος του 19ου αιώνα, οπότε παραμέρισαν τα θρησκευτικά τους ή εθνικιστικά τους ή ότι προβλήματα που υπήρχαν έντονα εκείνη την εποχή και με ωριμότητα δώσανε τους αγώνες τους, καταλάβανε τι θα πει ενότητα. Σκεφτείτε ότι ήταν από διαφορετικές φυλές, δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα κι όμως ενώθηκαν και αγωνίστηκαν. Η πρώτη απεργία επι οθωμανικής αυτοκρατορίας έγινε εδώ στην Καβάλα το 1879, με 3.000 καπνεργάτες, ενώ στην ελεύθερη Ελλάδα έγινε αργότερα στα ναυπηγεία της Σύρου. Οπότε αυτοί οι άνθρωποι όταν άρχισαν να συνδικαλίζονται άρχισαν να υπάρχουν και αντιδράσεις. Για τους νεότουρκους λέγανε ότι δώσανε ελευθερίες, συνδικαλιστικά κτλ, μέχρι να εδραιωθούν στην εξουσία. Τα καταστατικά των σωματείων που βρήκαμε και μεταφραστήκανε στα ελληνικά, φεύγανε από δω και πηγαίνανε στην Αμερική μετανάστες και για να σταματήσουμε αυτό το μεταναστευτικό ρεύμα, τους δώσανε ελευθερίες για συνδικαλισμό. Στα καταστατικά μέσα ήταν και μουσουλμάνοι και χριστιανοί και εβραίοι, βγαίνανε με την απλή αναλογική, άλλα σωματεία είχαν δύο προέδρους έναν χριστιανό και ένα μουσουλμάνο, προβλέπανε ταμεία επικουρικά για τα παιδιά τους, ειδικά στα κορίτσια από την ανθυγιεινή δουλειά της καπνεργασίας γιατί είχαμε την φυματίωση, μη το ξεχνάνε αυτό, στέλνανε παιδιά στη Θεσσαλονίκη και σπουδάζανε, ενίσχυαν τον Μακεδονικό αγώνα και είχαν επικουρικά ταμεία για να σπουδάσουν τα παιδιά τους να αλλάξουν επάγγελμα».
